Soğutucu Akışkan Çeşitleri Nelerdir?

Soğutucu Akışkan Türleri

Piyasadaki mevcut Soğutucu Akışkan Çeşitleri Nelerdir? bilgi almak ister misiniz? O halde sunduğumuz bilgileri inceleyebilirsiniz.

Soğutucu Akışkan Çeşitleri Nelerdir?

• R11

Düşük basınçlı bir soğutucudur. 350 ile 10.000 Kw soğutma kapasitesi aralığında olan santrifüj su soğutucu ünitelerde kullanılır. Tahmini olarak tüm dünya çapında 60.000 adet su soğutucu ünitede R11 kullanıldığı söylenmektedir. Ozon tahribatı sebebiyle üretimi durmuştur. Yanmaz ve kokusu yoktur.

• R12

Soğutma maksadı ile en fazla kullanılan soğutucu akışkan delinebilir. Zehirli, patlayıcı ve yanıcı değildir. Bundan dolayı tamamen emniyetli bir maddedir diyebiliriz. En ekstrem çalışma koşullarında bile özelliğini kaybetmeyen, stabil ve bozulmayan bir maddedir. Yalnız açık bir aleve veya yüksek sıcaklığa haiz bir ısıtıcı ile temas ettirilir ise; çözüşür ve zehirli bileşkelere ayrışabilir.

• R13

-70 ile -45°C içinde kullanılan düşük sıcaklık soğutucusu olarak adlandırılabilir. Az sayıda endüstriyel soğutma tesisinde kullanılır.

• R13B1

-70 ile -45°C aralığına endüstriyel soğutucularda kullanılır. Yüksek ozon tüketme kapasitesi mevcuttur. Bu nedenle Montreal Protokolü kapsamı içinde üretimi ve tüketimi durdurulmuştur.

• R22

Emniyetle kullanılabilecek, yanmayan, zehirli olmayan, patlamayan bir akışkandır. Geliştirilmesindeki neden; derin soğutma uygulamalarına yanıt vermesidir. Lakin paket tipi klimalarda, ev tipi klimalarca veya ticari tip soğutucularda daha kompakt kompresör gerektirmesi ve yer kazancı sağlaması sebebiyle tercih edilmektedir.

• R23

Düşük sıcaklık soğutucusu olarak adlandırılabilir. R13 için alternatif olarak kabul edilir. R23 yüksek sera etkisine sahip soğutucudur. Bu etki ise R12 ye oranla 3 kat daha fazladır.

• R114

Yanmayan ve zehirli olmayan bir soğutucu madde olarak adlandırılabilir. 80 UC – 120 UC içinde endüstriyel ısı pompalarında kullanılır.

• R123

Santrifüj soğutucu ünitelerde kullanılır. R11 e en uygun alternatif soğutucu maddedir. R11 li evaporatöre göre metalik olmayan malzemeleri etkileme gücü daha yüksektir. Bu nedenle R123 lü evaporatöre geçişte tüm kauçuk esaslı malzemenin de değişimi gerekmektedir. R11 li evaporatöre nazaran daha düşük eneji verimine sahiptir. Zehirleme özelliği olduğu için kullanıldığı ortamda bu hususta ek önlemler mutlaka alınmalıdır. 8 saat borunca maruz kalınacak en yüksek doz ise 10 ppm olmaktadır.

• R134a

Termodinamik ve fiziksel özellikleri ile R12 ye yakın bir soğutucu olarak adlandırılabilir. Ozon tüketme sayısı 0 dır. Diğer özellikleri yönünden da en uygun soğutucu madde konumundadır.

• R143a

R502 ve R22 için uzun dönem alternatifi olarak kabul edilmiştir. Amonyak kullanımının uygun görülmediği düşük sıcaklık uygulamalarında kullanılır. Yanıcı detaya sahiptir. Bundan dolayı dönüşüm ve yeni kullanımlarda güvenlik önlemleri mutlaka alınmalıdır. Sera etkisi R134a ya miktarda 2 kat daha fazladır. R125, R134a ile birlikte değişik oranlarda kullanılarak R502 alternatifi karşımlar elde etmek için kullanılır.

• R125

R502 ve R22 için uzun dönem boyuna alternatif olarak kabul edilmiştir. R143 gibi amonyak kullanımının uygun olmadığı düşük sıcaklıklar için düşünülür. Yanma gibi özelliği bulunmamaktadır. Yalnız sera etkisi R134a dan 2 kat daha fazladır. R134a, R143a, R32 ile değişik oranlarda kullanılarak R502 alternatif karışımlar elde edilebilir.

• R152a

Ozon tahribatına neden olmaz. Sera etkisi çok düşüktür. Isı pompalarında R12 ve R500 için alternatif olarak kabul edilir. R12 ve R134a dan daha iyi COP a sahiptir. Mineral yağlarla da uyum sağlamaktadır. Yanıcıdır. Kokusu yoktur. Zehirleyici özellik göstermez. Termodinamik ve fiziksel özellikleri R12 ve R134a ya yakındır. Bu nedenle de dönüşümlerde kompresörde herhangi bir modifikasyona gerek duyulmaz. Hacimsel soğutma kapasitesi ise R12 den %5 oranında daha düşüktür.

• R401A

R22, R124 ve R152a dan oluşan ve R12 için alternatif kabul gören zeotropik karışımdır. HCFC içerdiği için nihai bir alternatif değildir. 2030 tarihine kadar kullanılabilir. Bu soğutucu DUPONT aracılığı ile SUVA MP39 adı ile piyasaya sunulmuştur.

• R402A

R22, R125 ve R290 dan oluşan ve R502 için alternatif kabul gören zeotropik bir karışımdır. HCFC içermesi sebebiyle nihai bir alternatif değildir. 2030 tarihine kadar kullanılabilir. Bu soğutucu DUPONT aracılığı ile SUVA HP80 adı ile piyasaya sunulmuştur.

• R404A

R125, R134a ve R143a dan meydana gelir. R502 ye alternatif olarak kabul gören zeotropik karışımdır. HCFC içermesi sebebiyle nihai alternatif değildir. 2030 tarihine kadar kullanılabilir. Bu soğutucu DUPONT aracılığıyla SUVA HP62 ve ELF-ATOCHEM aracılığıyla FORANE FX70 adı ile piyasaya sunulmuştur.

• R407A / R407B / R407C

R32, R125 ve R134a dan oluşmuştur. R502 için alternatif kabul gören zeotropik bir karışımdır. Bu soğutucular ICI aracılığıyla KLEA60, KLEA61, KLEA66 ve DUPONT aracılığıyla SUVA AC9000 (R407C) adı ile piyasaya sunulmuştur.

• R410A

R32 ve R125 den oluşan R22 için alternatif kabul gören akın azeotroik karışımdır. Ozon tabakasına zarar vermeyen iki HFC nin karışımıdır. R22 ye nazaran daha yüksek çalışma basınçları ve soğutma kapasitesine sahiptir. Teorik termodinamik özellikleri R22 kadar iyi olmamaktadır. Yalnız ısı transferi özelliği iyidir. R22-R410A dönüşümünde sistemin yeniden dizayn edilmesi gerekir. Bu değişim yapılırsa sistem verimi R22 ye nazaran %5 oranında daha iyi olur. Sera etkisi yüksektir. Bundan dolayı en mühim dezavantajı bu özelliğidir diyebiliriz. Bu soğutucu ALLIED SİGNAL aracılığı ile GENETRON AZ20 adı ile piyasaya sunulmuştur.

• R500

R12 ve R152a dan yaşanan azeotropik bir karışımdır. Düşük miktarda R12 ye alternatif olarak kullanılır. R12 ye göre daha iyi COP değerine ve %10-15 daha yüksek hacimsel soğutma kapasitesine sahip olmaktadır.

• R502

R22 ve R115 den yaşanan azeotropik bir karışımdır. Yoğun biçimde kullanıldığı alan soğuk taşımacılık ve ticari soğutuculardır. CFC içerdiği için üretimi durmuştur. Düşük sıcaklıklarda bile yüksek hacimsel soğutma kapasitesine sahiptir. -20, -40°C aralığında R22 den %1 ile %7 içinde daha yüksektir. COP değeri ise çalışma koşullarına bağlı olarak R22 den &5-15 oranında daha düşüktür.

• R507

R125 ve R134a dan meydana gelmiş bir alternatiftir. ALLIEF SİGNAL aracılığıyla GENETRON AZ50 adı ile piyasaya sunulmuştur.

• R717

Amonyak olarak da bilinir. Günümüzde fluo-karbon ailesinin dışında geniş ölçüde kullanılır durumda olan tek soğutucu akışkan amonyak tır. Özelliği gereği zehirleyici ve bir ölçüde yanıcı-patlayıcıdır. Lakin buna karşın müthiş ısıl özelliklere sahip olması nedeni ile iyi eğitilmiş işletme personeli ile zehirleyici tesirinin fazla bir önem taşımadığı hallerde büyük soğuk depocukta, buz üretiminde, buz pateni sahalarında ve donmuş paketleme uygulamalarında kullanılır. R22 de olduğu gibi çıkış sıcaklıkları yüksek düzeyli olup, komresör kafa ve silindirlerinin su soğutma gömlekli olması tercih edilmektedir.