Konut ve Yaşam Mahalleri İçin Klima Seçimi

Klima çözümleri sitemizde siz değerli okurlarımız için Konut ve Yaşam Mahalleri İçin Klima Seçimi konusuyla alakalı bir yazı hazırlamaya çalıştık. Konut ve Yaşam Mahalleri İçin Klima Seçimi başlıklı yazımız umarım işinize yarar.

Konut ve Yaşam Mahalleri İçin Klima Seçimi

Bir binada genel konfor koşullarının sağlanması adına iki oda içindeki sıcaklık farkının 1°C’yi aşmaması gerekir. Bazı kat planları tüm cephelere dağıtılmıştır. Dağılım ne kadar fazla olursa güneş, rüzgâr gibi aşırı ısınma yahut aşırı soğumaya neden olabilecek çevresel etmenlerin etkileri de o kadar büyük olmaktadır. Aynı zamanda komşu odaların birbirlerine olan etkileri de gece-gündüz içinde yaz yahut kış içinde değişkenlikler taşımaktadır. Bu tür evlerde tek zonlu klimatizasyon sistemleri kullanılmamalıdır. Odalarda farklı yükler göz önünde bulundurulduğunda, binanın birden fazla farklı evin bir arada olduğu bir mekân olarak düşünülmesi gerekmektedir.

Konut ve Yaşam Mahalleri İçin Klima Seçimi

Tek Zonlu Merkezi Sistem

• Odalarda değişken olan yüklere göre kontrol olanağı olmaz.
• Cihaz tek bir termostat üzerinden kontrol edilebilir.
• Fan debisi sabit tutulabilmektedir.
• Fan debisi değişken tutulabilmektedir.

Tek zonlu sistemin kullanılmasının uygun olmadığı durumlarda çok zonlu sistemler tercih edilerek kullanılmalıdır.

Çok Zonlu Sistem Özellikleri

• Hava akışı her zonda ayrı ayrı kontrol edilmektedir. Branşmanlarda kontrol damperleri kullanılmaktadır. Ayrıca odada yahut kanal içinde konumlandırılan termostatlarla sıcaklık kontrolü sağlanabilmektedir.
• Merkezdeki cihazlarla mevcut olan bir mikro işlemciyle zon termostatlarından gelmekte olan bilgiler değerlendirilmekte bunun bunun yanında cihaza kumanda edilebilmektedir.
• Üfleme debisi sabit olabilmektedir. Lakin ekipman içindeki akışın sağlanması adına by-pass damperi kullanılmalıdır.
• Üfleme debisi, fan debisinin ayarlanmasıyla değiştirilebilmektedir. Isı kazançları, en fazla güneşten gelmekte olan radyasyon kazançlarına, cam büyüklüğüne bunun bunun yanında camların yönlerine bağlı olup, batı ve doğu yönlerine bakmakta olan odalarda güneş ışınları daha çok yatık geldiğinden dolayı ısı kazancı maksimumda meydana gelir. Güneş kısımlarda daha az, kuzey kısımlarda ise bu kazançlar ihmal edilebilecek kadar az olmaktadır.

Oda içinde algılanan sıcaklığın tüm evin geneli için geçerli olması gerekir. Aynı zamanda soğuk gecelerde yahut yağışlı-bulutlu havalarda bu durum tam tersine dönmektedir. Büyük olan cam yüzeyler sebebiyle ısı kayıpları yükselmektedir. Termostatın bulunduğu oda eğer bu türden bir mekânsa; oda içinde algılanan referans sıcaklık değeri diğer tüm odalar için de geçerli olur.

Bu tür evlerde tek zonlu klimatizasyonun kullanılmaması gerekir. Tabi ısı kazançları hesabı yapılırken de kullanım saatleri ve kullanım amaçlarını da dikkat almak gerekir. Mesela gün içinde çok kullanılmayan, dış hava sıcaklıklarının da düşük olduğu saatlerde kullanılan, düşük sıcaklık istenmeyen yatak odalarında, ısı kazançları daha düşük alınabilir.

Yaz dönemlerinde ısı kazancı yüksek miktarda olan binalarda kış dönemlerinde ise ısı kayıpları nispeten az olmaktadır. Tabi bu durum tam tersi için de geçerli olmaktadır. Tek zonlu ısıtma ve soğutma sistemlerinde branşmanlarda kullanılmakta olan çıkış damperlerinin mevsim geçişlerinde ayarlanması gerekir. Aynı oda için kış mevsimlerindeki ısı kayıpları yaz dönemlerindeki ısı kazançlarından farklı olmaktadır. Özellikle de kış dönemlerinde gerekli olan temiz hava, genelde yaz dönemlerinde gerekli olan miktardan çok daha yüksekdır. Bundan dolayı değişikliklar ile karşılaşılabilmektedir.

2 veya daha fazla kat birbirleriyle bir merdiven boşluğu veya benzeri yapı ile ilişkiliysa üst katlarda aşırı sıcak ve alt katlarda aşırı soğuk olması sorunu yaşanabilir. Bu durumun sebebi; sıcak havanın yoğunluğunun soğuk havadan daha az olmasıdır. Aynı zamanda sıcak havanın her zaman üst bölümlerde toplanıyor olmasıdır.

Çok Katlı Konutlarda Klima Seçimi

Mesela villa gibi yerlerde katların klimatizasyonu ayrı ayrı cihazlar ile çözülmelidir. Yönleri (batı-doğu) veya kullanım zamanları farklı olan ortamlar (özellikle de yatak odaları ile genel yaşam alanları olan salon gibi odalar) birbirinden bağımsız olarak düşünülmelidir. Bunun yanında enerji tasarrufunun bunun yanında, konfor da maksimum düzeyde sağlanmış olur.

Isı kazançları hesabı yapılırken,  kat bazında iki veya daha fazla cihaz kullanımı gerekiyorsa batı ve doğu cephelerine bakan mahaller bağımsız olarak düşünülmelidir ve bu biçimde bir zonlamaya gidilmelidir.

Bazı binalarda zonlama yapılmasına gerek olmamaktadır. Özellikle de kompakt yapıda bunun bunun yanında tek alandan oluşmakta olan binalarda odalar içindeki sıcaklık farkları doğal akış ile kendiliğinden azalabildiği için bu tür binalarda konfor koşulları tek zon ile sağlanabilmektedir. Lakin odalar birbirinden izole edilmişse durum farklı olmaktadır.

Çatı içinde olan bir odada, teras katında kapalı olan bir odada, bodrum katında bir odada iklimlendirme istekleri her zaman için değişik olur. Böylelikle farklı amaçlar ile kullanılabilecek odaların klimatizasyonu için de zonlama yapılması şarttır.

Çok katlı yapılarda mesela 500 m²’den büyük olan villa tipi yerlerde merdiven boşluklarına da hava üşenmelidir. Bu merdiven boşluklarının bir hava bacası gibi çalışmasının da mutlaka önüne geçilmelidir. Konutlarda temiz hava miktarının ortalama %15-20 düzeylerinde olması gerekir. Konutlar sürekli olarak olarak pozitif hava basıncında tutulmalıdır.

Cam, pencere kapı gibi yerlerden gelecek tozların engellenmesi gerekir. Tabi bu gibi konularda karşılaşılan bir diğer mühim konu katlar içindeki koku geçişi ile kanallar aracılığıyla taşınmakta olan ses sorunudur. Sadece bir yahut iki cepheden enfiltrasyon ile temiz hava alabilen binalarda hava değişim sorunu yaşanabilir. Villalardaki durum binalara benzer olmaktadır. Lakin farkı; odalar iki veya daha fazla katlara dağılmıştır.

Genel olarak en üst katlarda ısı kazançları ve ısı kayıpları çatı faktöründen dolayı diğer katlara oranla daha fazla olmaktadır. Alt katlarda kapının daha sık açılıp kapanmasından dolayı yükler de artabilmektedir. Her villa için müstakil bir klima yani havalandıra sistemi mutlaka gerekli olmaktadır. Aynı zamanda her katta farklı zonlama talep ediliyorsa eğer çok zonlu sisteme de geçiş yapılabilir.

Konutlarda Kanal Tipi Klima

Bu hususta iç ünite montajı için en ideal yer giriş ve koridora bakan bir oda veya girintidir. Konutlarda asma tavan uygulaması olabileceği için yaşam mahallerinde aşağı yukarı istenmediği için hava kanallarının koridorda monte edilip odalara koridordan girişler yapılarak sistem çözüme ulaştırılabilir.

Koridordan odalara giriş yapılarak üşeme yapılmakta olan hava, bu odaların açıldığı ortak bir mahalle yerleştirilen iç ünite veya dönüş kanalı ile cihaza geri toplanabilir. Bu tip uygulamalarda termostat koridora yerleştirilmektedir. Büyük mahallerden hava dönüşünün çok daha rahat sağlanabilmesi yönünden bu mahallerin kapılarının alt bölümünde yeterli boşluğun olması gerekir. Tabi kapılarda mutlaka transfer menfezleri de kullanılmalıdır.

Sistemde odalara üşeme ve aygıta dönüş menfezi monte edilmek istendiğinde bu kanal birbiri ile çakışabilir. Bundan dolayı koridordaki asma tavan boşluğu artmakta, koridor tavan kodu düşmektedir. Bu etapta acılı lineer menfezler ideal olmaktadır.

Villa gibi çok katlı konutlarda, yatak odalarına hitap etmekte olan cihazın iç ünitesi çatı arasına, oturma yahut yaşam mahallerine hitap eden cihazların bodrum katına monte edilmesi gerekir. Kanal sevkiyatlarında merdiven köşelerine bırakılmış boşluklar kullanılıp, koridordan sevkiyat yapılabilmektedir. Bu tür boşluklar bulunmayan konutlarda döşeme delinerek ve kanalların geçmekte olduğu noktalar yalancı kolon gibi saklanarak hava kanalı sevkiyatı yapılabilmektedir.