Chiller Soğutma Sistemleri

Chiller Nedir?

Chiller aslında bir soğutma grubudur. Ülkemizde ve dünya çapında genelde Chiller ismi ile bilinir. Isıyı bir kaynaktan alarak diğer bir kaynağa aktaran cihazlardır.

Chiller Sistemler Nasıl Çalışır?

Çalışma prensibi termodinamik soğutma çevrimi ile aynıdır. Yani kompresör, genleşme vanası, evaporatör ve kondanserden meydana gelmektedir. Kompresörde sıkıştırılan, ısınan gaz önce kondanserde soğutulmaktadır. Bunun yanında ortama ısı aktarılmış olur. Daha sonra gaz genleşme vanasından geçer. Bu nedenle sıcaklık düşer bunun bunun yanında sıvı hale gelir. Evaporatörden geçmesi sırasında soğutulması istenen sıvının üzerinden ısıyı çeker, alçak basınçta gaz halinde kompresöre yönelir. Bu durumda yeniden sıkıştırılmış olur. Çevrim durumu bu biçimde daimi olarak sürer.

Chiller Sistem Çeşitleri Nelerdir?

Chiller grupları aslına bakılırsa farklı ayrıntı kısmına göre gruplandırılır. Lakin en belirgin ayrım ısı atılan kaynaktır. Isı eğer havaya atılıyorsa bu hava kaynaklı chiller sistemidir. Isı eğer suya atılıyorsa bu su kaynaklı chiller sistemdir. Bu gruplandırmanın bunun yanında kompresörün hermetik yahut yarı hermetik olduğu duruma göre, kullanılmakta olan soğutucu akışkanın ayrıntı kısmına göre, ısı değiştirici çeşidine göre cihazlar farklı sınıflara ayrılabilmektedir.

Hava ve su kaynaklı chiller sistemi ile ilgili kısaca bilgi vermek gerekirse;

Hava Soğutmalı Chiller Nedir? Nasıl Çalışır?

Hava kaynaklı soğutma grubu (chiller), üzerinde fanları olan kondanser bataryalardan buluşmaktedir.

Çalışma Sistemi;

Kompresörde sıkıştırılan ve yüksek sıcaklıkta olan gaz halindeki soğutucu akışkan önce kondansere aktarılır. Hava kaynaklı chillerin üzerinde bulunan fanlar ile batarya üzerinde hava akışı sağlanır. Bunun yanında ısı transferi gerçekleşmiş, gaz üzerindeki ısı havaya aktarılmış olur. Bu tip soğutma grubu sistemleri hava soğutmalı chiller olarak bilinir.

Özellikleri;

• En ekonomik çalışma sistemi sunar.
• Aşırı soğuklarda bile çalışabilmektedir.
• Elektrik fatura tutarlarını düşürür.
• Yüksek basınç durumlarına karşı kendini koruyabilen özelliktedir.
• Yüksek enerji verimliliği sağlar.
• En kaliteli sonucun elde edilmesine yardımcı olmaktadır.
• Akıllı kontrol sistemi bulunmaktadır.
• Bakım gibi uygulamaları basittir.

Su Soğutmalı Chiller Nedir? Nasıl Çalışır?

Çalışma Sistemi;

Hava soğutmalı chiller grubu ile çalışma sistemi hemen hemen aynıdır. Önce gazı soğutabilmek için su kullanılan Shell & tube veya plakalı ısı değiştiriciler kullanılmaktadır. Burada gerekli olan su kaynağı aslında doğal göl yahut nehirdir. Çünkü sonsuz bir kaynak olmalıdır. Lakin böyle bir ortamı bulmak zor olduğundan genelde su soğutmalı chiller grupları soğutma kuleleri ile birlikte kullanılmaktadır. Bu tür sistemlerde kondanserin iç hacminin bir bölümünde soğutma kulesinden dönmekte olan su dolaşmaktadır. Diğer bir bölümde kızgın buhar halinde soğutucu akışkan bulunmaktadır. Bunun yanında soğutma sağlanır.

Özellikleri;

• Enerji verimliliği sağlamaktadır.
• En yüksek performans sağlar.
• Düşük ses düzeysinde çalışarak etrafındakileri rahatsız etmez.
• İşletim maliyeti yüksek değildir.
• Çevreye zarar vermez.
• Bakım gibi uygulamaları basittir.
• Yüksek soğuklarda bile çalışabilmektedir.

Hava ve Su Soğutmalı Chiller Arasındaki Farklar Nelerdir?

Hava ve suyu tercih ederek çalışan cihazlar içindeki en mühim farklar aslında çalışacakları ortama ve enerji verimliliğine bağlı değişmektedir.

• Hava soğutmalı olan cihazlar genelde atmosfere açık olan binaların bahçelerinde veya çatılarında bulunmaktadır. Su soğutmalı cihazlar ise ısıyı havaya atmadığı için bulundukları ortam pek de önem teşkil etmemektedir.
• Su soğutmalı chiller cihazlar hava soğutmalı chiller cihazlara nazaran enerji verimliliği yönünden daha iyidir.
• Hava soğutmalı chiller sistemler ısıyı kuru termometre sıcaklığına bağlı olarak havaya atar, su soğutmalı chiller sistemler ise havaya nazaran daha soğuk durumda olan suya atar. Bu özelliği aracılığıyla su soğutmalı chiller sistemler daha rahat ve verimli çalışma sistemine sahiptir.
• Hava soğutmalı chiller sistemler çok sıcak günlerde soğutma yapamaz hale gelebilir. Sıcak olan havaya ısı göndermek adına cihazlarda bulunan kondanzasyon sıcaklığı zaten fazla yüksek olur. Bu durum sistemin performansını düşürür bunun bunun yanında kapasite kayıplarına da etmen olur. Böylelikle sıcak geçen günlerde önerilen su soğutmalı chiller kullanımıdır.
• Hava soğutmalı chiller sistemler tek parçadır ve mekanik aksamı su soğutmalı chiller sistemlerine göre daha azdır. Bu özellikleri sebebiyle hava soğutmalı chiller sistemlerin bakımları su soğutmalı chiller sistemlerin bakımlarına göre daha basit ve avantajlıdır.

Chiller Sistemlerin Kullanım Alanları Nelerdir?

Hava ve su soğutmalı chiller sistemleri genelde;

• Endüstriyel üretim yaptığı yerlerinde,
• Tekstil ve iplik sanayide,
• Gıda ve ilaç sanayide,
• Kozmetik imalat tesislerinde,
• Boya üretim yaptığı yerlerinde
• Ayakkabı imalat tesislerinde
• Soğuk hava depolarında,
• Hastanelerde,
• Plastik üretim yaptığı yerlerinde,
• Matbaa sanayide,
• Lazer ile işlem yapılan cihazlarda,
• İklimlendirme sistemlerinde,
• Kaynak hatlarında,
• Sıcak ülkelerde hazır beton tesislerinde,
• Yüksek iş merkezlerinde,
• Kağıt üretim yaptığı yerlerinde,
• Demir çelik üretim yaptığı yerlerinde,
• Kimya tesislerinde,
• Otellerde
• AVM lerde
• Fabrikalarda kullanılmaktadır.

Chiller Sistem Markalar Nelerdir?

• York
• Clivet
• Trane
• Carrier
• Rhoss
• Daikin
• McQuay
• Lennox
• Teba
• Ebara

Çok Fonksiyonlu Chiller Grupları Nedir?

Chiller sistemlerinin en bilinen ve kullanılanı su soğutma grubudur. Lakin yalnızca ısıtma veya soğutma, eş zamanlı yani aynı anda ısıtma ve soğutma, kullanım sıcak suyu sağlama gibi hizmetleri de bulunmaktadır. Bu görevlerinin çoğunu ısı geri kazanım özelliği ile bedelsiz gerçekleştirir.

Isı Geri Kazanımlı Chiller Nedir?

Soğutma grupları genelde soğutma işlemini yaparken bir başka yerde ısıtma da yapar. Genel anlamda bu atık ısı boşa gider. Ayrıca çevreye bırakılır. Halbuki soğutma grubu kısmi olarak yahut tam ısı geri kazanımı ile atık ısıyı başka bir yere aktarabilir. Mesela sıcak su elde edilmesi bunun en güzel örneği sayılmaktadır. Chiller sistemi soğutma yaptığı sürece boylerdeki suyu bedelsiz ısıtır. Endüstriyel tesislerde kullanılmakta olan soğutma grubunun yaz kış soğutmaya çalıştığı bilinir. Bu soğutma sisteminde atık olan ısı, kullanım suyu yahut idari bina ısıtması için de kullanılabilir.

Heat Pump Chiller Nedir?

Bireysel konfor uygulamalarında kullanılmakta olan evsel tip ısı pompaları hemen herkes aracılığıyla bilinmektedir. Heat Pump Chiller bu tür cihazların çok daha büyük kapasiteye sahip çeşidi olarak düşünülebilir. Bu tür cihazlar yazın soğutma, kışın ise ısıtma işlevindedir. Cihaz üzerinde 4 yollu vana mevcuttur. Çalışma sistemi gereği; Kompresörden gelen sıcak gaz, sistemde eğer soğutma talep ediliyorsa kondansere, ısıtma talep ediliyorsa evaporatöre gönderilir.

Borulu Chiller Nedir?

4 Borulu Chiller sistemlerinde adından da anlaşılacağı üzere cihazın üzerinde 4 boru mevcuttur. Bunlardan 2 si sıcak su gidiş-dönüş, diğer ikisi soğuk su gidiş-dönüştür. Bu tür cihazların en bilinen özelliği aynı anda ısıtma ve soğutma yapabilmesidir. Ayrıca ısı geri kazanımı aracılığıyla bu işlevlerden birini bedelsiz olarak da gerçekleştirir. Isı geri kazanımın kullanılması yönünden ısıtma ve soğutma yüklerinin eşit olması şart değildir. Eksik olan bölüm tali ısı değiştiricilerden alınmakta olan veya verilmekte olan ısı ile tamamlanabilmektedir. Bu ısı değiştiriciler sebebiyle cihazlar isteğe bağlı yalnızca ısıtma yahut yalnızca soğutma da yapabilmektedir.

Mesela; mevsim geçişlerinde yüksek miktarda olan binalarda, dışarı doğru bakan mahallerde soğutma istenir, iç mahallerde ısıtma istenir. Bu durumun tam tersi de olabilir.

Buna benzer durumlar söz konusu olabileceği için 4 Borulu Chiller sistem tamamen birbirinden bağımsız olan alanlar için aynı anda farklı konfor uygulaması sağlayabilir. Bu tür sistemleri sanayi kullanımında da karşılık bulur. Mesela; bir kaplama tesisi düşünelim. Bu tesiste yaşanan reaksiyon neticesinde kimi havuzların soğutulması gerekirken, kimi havuzların ısıtılması gerekebilir.

Chiller sistem cihazlar için servis ve bakım gereksinimlerinizda Chiller Klima Servisi ile iletişime geçebilirsiniz.